فیلتر پلاریزه و صفحه نوسان نور
نور در حالی که ما را احاطه می کند، چرخشی نیست. این بدان معنی است که هر موج نوری به طور تصادفی در یک جهت مکانی نوسان میکند. برای تبدیل نور غیر چرخشی به نور چرخشی، از فیلترهای پلاریزه استفاده میشود. بنابراین پلاریمتری را انجام میشود.
یک فیلتر پلاریزه فقط نور را در یک جهت مشخص منتقل میکند و نور سایر جهات را سرکوب میکند. به نوری که از یک فیلتر چرخش مشخص عبور کرده است قطبی گفته می شود.
چگونه با پلاریمتری اندازه گیری کنیم؟
مواد فعال نوری جهت چرخش موج نور را تغییر میدهند. از نظر نوری مواد کایرال دارای سیستم مولکولی هستند که نتایج عدم تقارن آنها در دست است.
این مواد دارای یک جفت شکل آینهای غیر قابل انعطاف هستند. نمونههایی از محیط فعال نوری، قند، اسید لاکتیک، کوارتز، کلسیت و کلرات سدیم است.

تأثیر عملکرد یک ماده فعال نوری به شکلی است که نور پشت صفحه بسیار کمتر دیده میشود، زیرا صفحه نوسان نور تغییر کرده است. دلیل این تغییر محلول قند، به عنوان یک ماده فعال نوری میباشد که جهت چرخش را تغییر داده است. زاویه چرخش به طول مسیر در محلول و غلظت محلول بستگی دارد و همچنین به نوع قند نیز بستگی دارد.

اگر لولهای بدون ماده فعال نوری بین دو فیلتر چرخش موازی قرار گیرد، صفحه نوسان حفظ میشود. در انتها نور روی صفحه قابل مشاهده است.

اگر لوله با فروکتوز خالص پر شود، زاویه چرخش چپگرد (خلاف جهت عقربه های ساعت) است.

اگر این لوله با شکر دانه بندی شده (ساکارز) پر شود، زاویه چرخش راستگرد (در جهت عقربه های ساعت) است.
اهمیت برای صنعت داروسازی
بسیاری از عوامل اصلی دارویی به دلیل دستکاری آنها از نظر نوری فعال هستند و به عنوان انانتیومر وجود دارند. انانتیومرها (قابل مقایسه با دست چپ و راست) معمولاً فقط از نظر خصوصیات فیزیکی از جمله تراکم یا ضریب شکست کمی متفاوت هستند. حتی با استفاده از HPLC (روش کروماتوگرافی مایع) به سختی میتوان آنها را تفکیک کرد. همه این عوامل تفاوت در توانایی واکنش آنها با آنزیمها و خصوصیات حسی مانند بو و طعم یا اثر فیزیولوژیکی دارو را از اهمیت بیشتری برخوردار میکند.
دقیقاً چه چیزی با قطب سنج اندازه گیری می شود؟

در زمینههای صنعتی و در آزمایشگاههایی که تعداد آنها زیاد است، از قطب سنجهای دیجیتال استفاده میشود. آنالایزر و شناساگر به طور خودکار، به صورت الکترونیکی در این دستگاهها کنترل میشوند. این زمان اندازهگیری کوتاه چند ثانیه در هر اندازهگیری است و یک رابط کامپیوتر اجازه میدهد تا بسیاری از اندازه گیریها انجام شود.

قطب سنج جهت و میزان چرخش صفحه را اندازه میگیرد. بسته به نوع ابزار، آنالیزگر به صورت دستی یا اتوماتیک میچرخد تا زمانی که حداکثر شدت نور بر روی شناساگر بیافتد. پلاریمتر تمام منبع نور، پلاریزر، لوله پلاریمتر، آنالیز و ردیاب است.
نویسنده: کسری سمسارها